CÁCH LÀM VIÊN HOÀN HÀ THỦ Ô CHUẨN NHẤT

Hà thủ ô là một loại cây dạng dây leo nhỏ tuổi đời sống nhiều năm và xen lẫn với những loại cây khác, thường mọc nhiều ở các vùng núi: Sơn La, Lào Cai, Lai Châu, Nghệ An, Tây Nguyên, Lạng Sơn, … Theo Đông y thì loại cây này từ xưa cho đến nay là một trong những loại cây thuốc quý trong nền y học phương Đông với nhiều tác dụng cực kì hữu ích để tăng cường sức khỏe như bổ máu, an thần, dưỡng can, ích thận, cố tinh, nhuận tràng; chữa bệnh ví dụ như sốt rét và làm đen tóc. Có 2 loại, đó là: hà thủ ô đỏ (ruột đỏ hoặc hồng) và hà thủ ô trắng (ruột trắng); tuy có nhiều công dụng như vậy nhưng phải biết cách chế biến thì mới dùng được – đặc biệt là hà thủ ô đỏ, nếu không sẽ khiến nó biến thành độc dược, chẳng hạn như chưa qua chế biến mà đem phơi khô rồi nấu nước sẽ gây viêm thận, bí tiểu, … mà vị lại chát rất khó uống. Do vậy bài viết hôm nay sẽ hướng dẫn mọi người kỹ thuật sơ chế và giới thiệu về cách làm viên hoàn Hà thủ ô chuẩn nhất nhé!

Xem thêm: Cách sắc thuốc bắc chuẩn nhất

Cách nhận biết và phân loại hà thủ ô

Cách nhận biết Hà thủ ô đỏ: thuộc họ rau răm Polygonaceae, ngoài màu sắc bên trong đỏ thì loại này thân mình dây nên thường quấn vào nhau, nhất là vào ban đêm. Do vậy còn được gọi là “giao đằng” – cây dây hoặc “dạ hợp” – ban đêm quấn vào nhau. Về hình dáng bên ngoài thì nhẵn, có màu xanh tía, lá mỏng màu nâu nhạt mọc so le nhau và ôm sát cây, cuống dài, phiến lá hình tim hẹp, đầu nhọn, hoa nhỏ có màu trắng mọc thành từng chùm nhiều nhánh, bầu hình 3 cạnh, vòi ngắn bao gồm 3 cái rời nhau.

Nhận biết Hà thủ ô trắng: thuộc họ thiên lí Asclepiadaceae, cây thảo thuộc dạng dây leo, thân có màu nâu đỏ nhiều lông, đặc biệt cây non. Lá mọc đối xứng nhau, có méo nguyên, gân lá hình lông chim. Xung quanh cây có nhựa mủ trắng, hoa nâu hoặc vàng tím mọc thành xim ngắn. Quả gồm 2 đại hình thoi.

Tuy nhiên vì tính chất và công dụng của Hà thủ ô đỏ tốt hơn nên hiện nay được sử dụng nhiều hơn trên thị trường, mình sẽ nói chi tiết hơn về loại này nhé!

Cách chế biến hà thủ ô đỏ

Từ lâu nay mọi người đều áp dụng những cách chế biến thủ công như:

• Ngâm rượu: Đầu tiên khi nhận hà thủ ô mới đào lên cần rửa sạch, ráo nước rồi gọt vỏ thái lát mỏng, bỏ đi phần lõi cứng bên trong. Để loại bỏ vị chát và nóng thì đem ngâm nước gạo từ 1 – 2 ngày, thường xuyên thay nước vo gạo để tránh lên men. Sau đó rang thêm đậu đen vừa phải và cho vào cùng hà thủ ô đã sơ chế, thêm rượu 40 độ vào bình rồi đậy kĩ sau khoảng 3 – 6 tháng có thể dùng được.
• Phơi khô: cách này thực hiện sau khi rửa sạch hà thủ ô, đồng thời rang đậu đen sơ qua rồi cho nước vào ninh, cho hà thủ ô vào ninh cùng trong vài giờ hoặc có khi lên đến 3 ngày tùy thuộc vào mục đích và sau đó phơi khô.

Tuy nhiên hiện nay còn có thêm một cách rất thuận tiện khi sử dụng, là tinh chế thành viên hoàn. Để hiểu rõ hơn cách làm viên hoàn hà thủ ô thì tiếp tục theo dõi cùng mình nha!

Cách làm viên hoàn hà thủ ô thế nào?

Hà thủ ô sau khi đã sơ chế thì cũng cho vào đậu đen, nước vừa liều lượng nhất định rồi ninh lên với lửa nhỏ khoảng 1 ngày, tiếp nước thêm khi cạn sau đó đem ra phơi khô. Không chỉ dừng ở đây như dạng phơi khô thường, người ta tiếp tục cho vào máy nghiền thuốc để nghiền nhỏ ra rồi dùng mật ong viên thành từng viên nhỏ dễ uống.

Xem thêm: Cách kiểm tra chất lượng dược liệu sạch và an toàn

Tùy mục đích sử dụng mà có thể đem sơ chế và nghiền nhỏ những loại thảo dược, cây thuốc khác dạng đã phơi khô như ngưu tất, hà thủ ô trắng, … rồi trộn cùng vào bột hà thủ ô và cho mật ong vào để vò viên.

Ưu điểm của phương pháp này là dùng được lâu mà lại tiện lợi không cần sơ chế lại khi dùng, dễ mang đi xa, dạng viên hoàn đã định liều lượng giúp uống đúng liều, đúng chừng mực, ít bị ảnh hưởng không khí và hơi nước, …

Tuy nhiên cần lưu ý để đảm bảo chất lượng thì cần sử dụng trong thời gian nhất định chứ không lâu như dạng bột, không nên để quá lâu sẽ gây ẩm mốc là điểm cần nhớ trong cách làm viên hoàn hà thủ ô.

Một mẹo mà mình muốn chia sẻ, để tiết kiệm được thời gian và thật khó khăn khi đem đi định lượng từng viên với mức độ chỉ tương đối chính xác thì hiện nay tại Vinakitchen.net đã có máy làm viên hoàn tự động với giá cả hợp lí rồi nhé! Các bạn có thể tham khảo thêm.

Bài viết trên đã chia sẻ một số thông tin về hà thủ ô – cách chế biến và cách làm viên hoàn hà thủ ô để bạn đọc có thể nắm bắt thêm, rất hi vọng đã mang đến mọi người một thông tin hữu ích!