Hà thủ ô là gì? Tác dụng của hà thủ ô trong đông y?

Hà thủ ô là gì?

Hà thủ ô (tên khoa học: Polygonum multiflorum) là một loại dây leo thuộc họ Rau răm. Cây có thân mảnh, lá hình bầu dục với cuống ngắn. Hoa nhỏ, màu hồng hoặc trắng, mọc thành chùm ở đầu cành. Bộ phận được sử dụng làm thuốc của hà thủ ô là củ. Củ hà thủ ô có hình dạng giống củ khoai lang, bên ngoài có màu nâu đen, bên trong có màu trắng vàng.

Hà thủ ô được trồng nhiều ở các vùng núi cao, đặc biệt là ở các tỉnh phía Bắc như Yên Bái, Lào Cai, Hà Giang. Tuy nhiên, hiện nay hà thủ ô cũng được trồng và thu hái ở nhiều nơi khác trong cả nước.

Tác dụng của hà thủ ô trong Đông y

Theo Đông y, hà thủ ô có vị đắng, chát, tính bình, vào kinh Can và Thận. Các công dụng chính của hà thủ ô trong Đông y bao gồm:

1. Chữa trị nhiều bệnh lý

Hà thủ ô được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau, từ nhẹ đến nặng. Theo sách “Bản dược tâm lục” của nhà y học Trương Tử Nguyên, hà thủ ô có tác dụng chữa ho, giải độc, tiêu viêm, lợi tiểu, chữa đau bụng, tiêu chảy, trị mụn nhọt, chữa bệnh gan và thận.

Ngoài ra, theo sách “Cẩm nang dược liệu” của nhà y học Trần Khánh Thủy, hà thủ ô còn có tác dụng chữa các bệnh lý như:

• Nhuận tràng: Hà thủ ô có tính nhuận tràng, giúp điều trị táo bón, đầy hơi, khó tiêu và các triệu chứng liên quan đến tiêu hóa.
• Bổ thận: Theo Đông y, hà thủ ô có tác dụng bổ thận, giúp cải thiện sức khỏe của thận và tăng cường chức năng sinh lý.
• Tăng cường sinh lực: Hà thủ ô được coi là một loại “thần dược” trong Đông y, có tác dụng tăng cường sinh lực, giúp nam giới cải thiện chức năng tình dục.
• Cải lão hoàn đồng: Hà thủ ô được sử dụng để cải thiện tuổi già, giúp người cao tuổi duy trì sức khỏe và tăng cường sinh lực.

Xem thêm: VIÊN NGHỆ MẬT ONG LÀ GÌ? TÁC DỤNG CỦA VIÊN NGHỆ MẬT ONG TRONG ĐÔNG Y

2. Chống lão hóa và bảo vệ sức khỏe

Hà thủ ô còn có tác dụng chống lão hóa và bảo vệ sức khỏe. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, hà thủ ô có chứa nhiều hoạt chất chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa quá trình lão hóa và bảo vệ các tế bào khỏi tổn thương.

Ngoài ra, hà thủ ô còn có tác dụng giảm cholesterol trong máu, giúp bảo vệ tim mạch và ngăn ngừa các bệnh lý liên quan đến tim mạch.

Các loại hà thủ ô

Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại hà thủ ô khác nhau, tuy nhiên chỉ có hai loài được sử dụng phổ biến là hà thủ ô đỏ (tên khoa học: Polygonum multiflorum var. rubra) và hà thủ ô trắng (tên khoa học: Polygonum multiflorum var. alba).

1. Hà thủ ô đỏ

Hà thủ ô đỏ có tên khoa học là Polygonum multiflorum var. rubra. Loài cây này có củ to hơn, màu đỏ và có vị đắng hơn so với hà thủ ô trắng. Theo Đông y, hà thủ ô đỏ có tính ấm, vào kinh Can và Thận, có tác dụng bổ thận, tăng sinh lực, chữa ho, tiêu viêm, giải độc.

2. Hà thủ ô trắng

Hà thủ ô trắng có tên khoa học là Polygonum multiflorum var. alba. Loài cây này có củ nhỏ hơn, màu trắng và có vị ngọt hơn so với hà thủ ô đỏ. Theo Đông y, hà thủ ô trắng có tính bình, vào kinh Can và Thận, có tác dụng bổ thận, nhuận tràng, giải độc, chữa ho.

Tác dụng của từng loài hà thủ ô

Mặc dù cả hai loài hà thủ ô đỏ và hà thủ ô trắng đều có tác dụng chung là bổ thận, tăng sinh lực và chữa trị nhiều bệnh lý khác nhau, nhưng theo Đông y, từng loài lại có những tác dụng riêng biệt.

Phương pháp chế biến hà thủ ô

Hà thủ ô có thể được sử dụng dưới nhiều hình thức khác nhau, tùy thuộc vào mục đích sử dụng và tình trạng sức khỏe của người dùng. Các phương pháp chế biến hà thủ ô thông dụng bao gồm:

1. Sấy khô

Phương pháp sấy khô là cách chế biến hà thủ ô phổ biến nhất hiện nay. Sau khi thu hái, củ hà thủ ô được rửa sạch, lột vỏ, thái nhỏ và sấy khô trong tủ sấy hoặc nắng. Sau đó, củ hà thủ ô sẽ được xay nhỏ thành bột để sử dụng

Xem thêm: Máy thái dược liệu – sản phẩm giúp cho việc làm thuốc đông y trở nên năng suất và dễ dàng

2. Nấu chín

Ngoài phương pháp sấy khô, hà thủ ô cũng có thể được nấu chín và dùng trực tiếp. Phương pháp này thường được sử dụng khi người dùng muốn tăng cường tác dụng của hà thủ ô trong việc điều trị bệnh.

Liều dùng và cách sử dụng hà thủ ô

Theo Đông y, liều dùng và cách sử dụng hà thủ ô sẽ phụ thuộc vào từng loại và mục đích sử dụng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, liều dùng và cách sử dụng hà thủ ô cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Liều dùng hà thủ ô khô: 3-9g/ngày, chia làm 2-3 lần.
• Liều dùng hà thủ ô tươi: 15-30g/ngày, chia làm 2-3 lần.
• Cách sử dụng hà thủ ô khô: Hà thủ ô khô có thể được sắc uống hoặc ngâm trong nước để uống.
• Cách sử dụng hà thủ ô tươi: Hà thủ ô tươi có thể được giã nhuyễn và trộn với mật ong để uống hoặc nấu chín với nước để uống.

Lưu ý khi sử dụng hà thủ ô

Mặc dù hà thủ ô có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, nhưng cũng cần lưu ý một số điều khi sử dụng loại dược liệu này:

• Không sử dụng quá liều: Việc sử dụng quá liều hà thủ ô có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy, chóng mặt.
• Tránh sử dụng hà thủ ô trong thai kỳ: Theo Đông y, hà thủ ô có tính ấm, có thể gây ra các tác dụng không tốt cho thai nhi.
• Không sử dụng hà thủ ô khi đang dùng thuốc khác: Hà thủ ô có thể tương tác với một số loại thuốc, do đó cần thận trọng khi sử dụng đồng thời với các loại thuốc khác.

Những thực phẩm kiêng kỵ khi dùng hà thủ ô

Trong quá trình sử dụng hà thủ ô, cần hạn chế hoặc tránh những thực phẩm sau để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh tác dụng phụ:

• Thực phẩm có tính lạnh như rau muống, cải xanh, dưa chuột, dưa hấu, trái cây có vị chua như cam, chanh, quýt.
• Thực phẩm có tính nóng như gừng, tỏi, hành, tiêu, ớt.
• Thực phẩm có tính độc như rượu, bia, thuốc lá.

Hà thủ ô và tác dụng phụ

Mặc dù hà thủ ô có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, nhưng cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ nếu sử dụng không đúng cách hoặc quá liều. Các tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng hà thủ ô bao gồm:

• Buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy.
• Chóng mặt, hoa mắt, mất ngủ.
• Tăng huyết áp, suy gan.
• Dị ứng da.

Tương tác của hà thủ ô với các loại thuốc khác

Hà thủ ô có thể tương tác với một số loại thuốc, do đó cần thận trọng khi sử dụng đồng thời với các loại thuốc khác. Các loại thuốc có thể tương tác với hà thủ ô bao gồm:

• Thuốc giảm đau và hạ sốt: Paracetamol, Aspirin.
• Thuốc chống co giật: Carbamazepine, Phenobarbital.
• Thuốc điều trị rối loạn tâm thần: Chlorpromazine, Haloperidol.
• Thuốc điều trị bệnh tim mạch: Digoxin, Warfarin.

Kết luận

Như vậy, hà thủ ô là một loại dược liệu quý có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, đặc biệt là trong Đông y. Tuy nhiên, cần lưu ý các điều kiện và liều lượng khi sử dụng để đảm bảo hiệu quả và tránh tác dụng phụ. Ngoài ra, cần thận trọng khi sử dụng hà thủ ô đồng thời với các loại thuốc khác để tránh tương tác không mong muốn. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau khi sử dụng hà thủ ô, cần ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích được cho bạn, nếu có nhu cầu mua máy làm hà thủ ô thì hãy liên hệ Vinakitchen.net nhé.